BOUDHANATH STUPA
Katmandu’nun yaklaşık 5 km kuzey doğusunda bulunan Stupa’nın 14.yy da inşa edildiği tahmin edilmektedir. 36 metre yüksekliğindeki Boudhanath stupa, Güney Asya’daki en büyük stupalardan biridir. Etrafında sayısız manastır bulunan Boudhanath, Nepal’deki Tibet Budizminin merkezidir.
Tibet’in Gyangtse stupasını kopyalamak için tasarlanmış bir mandala şeklinde inşa edilen stupa, 8. yüzyılda Licchhavi yöneticileri tarafından yenilenmiş. Stupa’nın konumu bir zamanlar Tibet’e olan antik ticaret yolunda uzandığı için ilginç. Burada Tibetli tüccarlar yüzyıllarca dinlenmiş ve ibadetlerini yapmış.
Stupa’nın dört tarafında da , farkındalığı simgeleyen Buda’nın her şeyi gören gözleri var. Kanopi’nin ( sundurma) 13 aşaması var. Zemin seviyesinde, 147 nişlik bir tuğla duvar ve bakır dua tekerleklerinin arkasında meditasyon yapan Buda’nın 108 imgesi var. Ziyaretçiler stupa’nın etrafında dönerken bir yandan dualarını ediyor, diğer yandan da dua tekerleklerini döndürüyor.
Bir rivayete göre Tibetli bir din adamı hacca giderken Nepalden geçmek ister, ancak yolculuğunu tamamlayamadan bu bölgede yaşamını yitirir. Bu stupa da onun anısına inşa edilir. Sonra da Stupaya ölen din adamının adı olan Khasti Chaitya adı verilir.
Tapınağın arka tarafındaki boşluk alanda bazı inanalar uzun bir ibadet sürecini yaşıyorlar. Orada yatıp, kalkıyorlar, dua ediyorlar. Ayrıca seccade büyüklüğünde bir tahtanın üzerinde önce dizlerinin üzerine oturup, ardından tahtanın sonuna kadar giden bir sürünme hareketi yapıyorlar. Bu hareketi yaparken avuç içlerinin tamamının tahtaya temas etmesine çalışıyorlar. Bazıları ellerini altına bez veya karton koyarak hem avuç içlerini koruyor, hem de kaymayı sağlıyor.
Boudhanath Stupa’nın bulunduğu meydanda, giriş kapısının solunda yerel bir resim sanatı olan “ Thangka” yapan, nasıl yapıldığını anlatan ve daha önce yapılmış resimleri satan bir galeriye girdik. İçeride bir çok resim vardı. Resimler ilk bakışta birbirlerine çok benzer gibi gözüküyorlar, çünkü tüm resimler daire içerisinde veya daire ve kareler halinde. Pamuklu veya keten üzerine boyanmış, genellikle tanrıların ve dini figürlerin resimlerini içeren ve genellikle manevi veya tarihi olayların anlatıldığı resimlerdir. Mandalalarda olduğu gibi hem thangka yapmak hem de birine bakmak meditasyon biçimleri olarak kabul ediliyor. Amaç, kendini ifade etmekten ziyade kendi iç dünyanda kaybolmak olarak kabul ediliyor..
Galeride çalışan genç sanatçılar bizleri karşılarına alıp, boyaları, parşömenleri bu tekniğin nasıl uygulandığını uzun uzun anlattırlar. Daha sonra da satış yapmak istediler. Katmandudan bir hatıra almak isteyenler için değişik bir sanat ürünü.
